Column Anabella Meijer
Eerste hulp bij klimaatverandering
Wat doet een waterschap eigenlijk? Iets met gemalen, dijken, vergaderen en natuurlijk een dijkgraaf. Dat roept beelden op (vooral die dijkgraaf) maar verder blijft het werk voor de gewone Nederlander onzichtbaar. Ik moet bekennen: ook ik weet niet zo goed wat een waterschap doet. Uit nader onderzoek blijkt: verrassend veel met duurzaamheid en klimaat. Het waterschap als energie- en grondstoffenfabriek met waterkracht, restwarmte uit oppervlaktewater en de futuristische plannen voor eiwitonttrekking uit, jawel, slib. Oplossingen die zo logisch klinken dat het de vraag oproept waarom we het niet altijd al deden.
Wat de gewone Nederlander niet ziet, zien de waterschappen elke dag: dat het klimaat verandert. Dat is al lang geen abstract verhaal meer maar heel concreet te maken in moeilijk te bergen water, dijken die verhoogd moeten worden en verdrogend veen. Toch is dat voor veel Nederlanders nog steeds een ver-van-mijn-bed-show. Abstractie is een sleutelconcept. Je zou zelfs kunnen zeggen dat het de grootste vijand is in de strijd tegen klimaatverandering. Het menselijk onvermogen om ermee om te gaan, is groot en vaak onderschat. Is een probleem onzichtbaar, ofwel ver weg in tijd, ruimte of beleving? Kansloos! We kunnen wel een land onder zeeniveau aanleggen maar vervolgens vergeten we hoeveel moeite het kost om dat in stand te houden. Pas als het water tot aan de lippen staat, zal men beseffen dat klimaatverandering echt is.
Alleen is het dan te laat...
Maar de meeste mensen zijn hier niet van op de hoogte, terwijl ze bijvoorbeeld de naam van een buitenlands babyprinsje wel weten. En dat is een probleem. Als er in de media alleen gepraat wordt over wat het klimaat ons gaat kosten en niet wat het ons oplevert, dan zal draagvlak moeilijk te vinden blijven.
In de strijd tegen klimaatverandering zijn alle middelen geoorloofd. We hebben zoveel al geprobeerd: voorlichten, bang maken en nu verleiden, maar hebben we ook al geprobeerd te entertainen? Van een nadeel een voordeel maken? Ons brein speurt nu eenmaal naar nieuws, is dol op verhalen, hongerig naar plaatjes, te verleiden door spel en gek op mensen en relaties. Een keiharde realiteit. Met feiten onderbouwd ook, net als klimaatverandering.
Ik zie het wel voor me. Dus geen zoveelste saaie voorlichtingscampagne maar nieuwe tv-formats zoals Boer in 't Nauw, Heel Holland Zakt en Te Land, Ter Zee en op de Vlucht. Dichtbij brengen, die klimaatverandering.
Want wie niet horen wil, moet voelen.
Anabella Meijer verdiept zich als striptekenaar sinds 2015 in de psychologie achter klimaatapathie. Haar missie: meer humor en compassie in het klimaatdebat brengen. Ze bracht samen met anderen eind 2018 Eerste Hulp bij Klimaatverandering uit, een boek dat inspireert tot actie, zónder schuldgevoel.
Deel dit artikel