Tekst Bas Nieuwenhuijsen
Beeld Tijhuis Ingenieurs
Waterkwaliteit
Duurzame bodemsanering met mat van geotextiel
Het afdekken van vervuiling is eerder bij waterkeringen toegepast, maar niet bij bodemsanering
‘Als je vervuiling afgraaft, ben je veel duurder uit’
Voor één keer mag het, al gaat het om particulier terrein. Als je vanaf de Straatweg in Maarssen over twee hekken klimt en door een weiland loopt, sta je aan ’t Slijk. Een plas in twee delen, met een handvol woningen erbij en een woonboot in het water: de nieuwe kraamkamer voor de vissen in de Vecht na een bijzondere bodemsanering.
Nadat de Vecht in 2015 al schoon was gebaggerd, is in een apart project tussen begin 2018 en maart dit jaar ook zijtak ’t Slijk aangepakt. Die operatie van waterschap Amstel, Gooi en Vecht was hard nodig, want ’t Slijk was ernstig vervuild. ‘Als waterschap zijn wij verantwoordelijk voor de kwaliteit van het water van de Vecht,’ zegt Arjan van Rijn, bestuurder van waterschap Amstel, Gooi en Vecht. ‘Daar hoort ’t Slijk ook bij. Onder bestuurlijke leiding van Pieter Kruiswijk is destijds de rivier schoongemaakt. Hij heeft ook de aanzet gegeven voor het project in ’t Slijk, maar doordat hij helaas begin dit jaar is overleden, heeft hij de oplevering niet meer meegemaakt. Zijn wegvallen is een groot verlies. Hij heeft voor draagvlak onder alle betrokken partijen en de omwonenden gezorgd, waardoor dit project zonder problemen is verlopen.’
‘Vanaf de Tweede Wereldoorlog is ’t Slijk volgestort met afval’
Wrang
’t Slijk is een plas van ongeveer 5 hectare, die bestaat uit een noordelijk en een zuidelijk deel, bijna volledig van elkaar gescheiden door een smalle landtong. Via twee flinke openingen is het water verbonden met de Vecht. De plas is het gevolg van mensenwerk: eigenlijk zijn het twee grote gaten die zijn gegraven voor het winnen van zand dat in de jaren 30 van de vorige eeuw is gebruikt voor nieuwbouw in Maarssen. Vanaf de Tweede Wereldoorlog is ’t Slijk volgestort met afval. ‘We hebben hier van alles gevonden,’ vertelt projectleider Thijs Abels van waterschap Amstel, Gooi en Vecht. ‘Huisvuil, partijen glas, schoenen, zestig vaten chemisch afval, medicijnresten, acht pramen en ga zo maar door.’ ’t Slijk deed, kortom, zijn naam eer aan. Een tikje wrang want dit deel van de Vecht, tussen Maarssen en Loenen, werd vroeger wel de Mennistenhemel genoemd, vanwege de vele fraaie buitenplaatsen van rijke, doopsgezinden (mennisten) uit Amsterdam.
'We moeten verantwoordelijk met gemeenschapsgeld omgaan’
Uniek en duurzaam
‘We hebben besloten om de vervuiling niet uit te graven, maar af te dekken,’ legt Van Rijn uit. ‘Wij werken met gemeenschapsgeld, daar moeten we verantwoordelijk mee omgaan. Zou je alles weg laten halen, dan was je veel duurder uit geweest. We hebben het daarom op een bijzondere manier afgedekt, zodat het oppervlaktewater niet meer in contact komt met de vervuiling. Een duurzame oplossing.’
Abels: ‘We hebben de plas tot 1 meter 20 diepte uitgebaggerd, 15.000 m3 bagger, zodat het water bevaarbaar is voor de omwonenden. De bodem is afgedekt met een mat van geotextiel die op z’n plek wordt gehouden met wiepen, daarop ligt een laag veen, dan weer een doek met wiepen en daaroverheen zand. De mat is vanaf een ponton op de bodem gelegd. De stroken geotextiel zijn aan elkaar gestikt met een naaimachine, zodat er eigenlijk een geheel ontstond. We hebben uitgerekend dat er zonder problemen een gat van vier bij vier meter onder kan ontstaan. Er gaat ook niks doorheen, mocht er bijvoorbeeld toch olieachtig materiaal naar boven komen, dan neemt de veenlaag dat op. Deze manier van afdekken is wel bij waterkeringen toegepast, maar nog niet eerder bij bodemsanering.’ ‘Dit is een stabiel gebied,’ besluit Van Rijn, ‘de grond heeft zich al lang gezet.’
Aan de rand van de plas is onder meer riet geplant als natuurlijke oeverbescherming, keurig afgerasterd om de ganzen eruit te houden. Schoon water in een stille omgeving, want ’t Slijk is geen recreatieplas maar particulier gebied, ideaal voor paaiende vissen. Van Rijn: ‘Er zijn alweer karpers gezien.’
Gerelateerde artikelen
Deel dit artikel