Tekst Bas Nieuwenhuijsen Beeld Shutterstock

Waterschap De Dommel houdt virtuele schoonmaak

Ozon tegen microvervuiling: computer says yes

Fysieke pilots met het verwijderen van microverontreinigingen uit rioolwater kosten handenvol met geld en nemen een hoop tijd in beslag. Daarom maakt waterschap De Dommel gebruik van een computermodel. In de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Soerendonk berekent dat model hoe ozon reageert met afvalstoffen in het water.

‘Er is niet één methode om medicijnresten uit rioolwater te verwijderen,’ legt Tom Weijtmans uit. Hij is adviseur zuiveringstechnologie bij waterschap De Dommel. ‘Er zijn meerdere manieren voor, die verschillend werken,’ aldus Weijtmans. ‘Actieve kool, bijvoorbeeld, bindt microverontreinigingen terwijl ozon ze afbreekt. Sommige microverontreinigingen kun je beter met kool verwijderen, andere beter met ozon.’

UV-VIS-sensor De toepassing van deze technologieën om microvervuilingen te verwijderen, is relatief nieuw, zegt Weijtmans. ‘Om die reden wil De Dommel ze eerst testen bij kleinere rioolwaterzuiveringsinstallaties in Hapert (kool) en Soerendonk (ozon). Zo krijg je inzicht in het behalen van afgesproken doelstellingen, bijvoorbeeld verwijderingsrendementen. En kun je verantwoord ontwerpen naar volle schaal.’ Traditionele pilots zijn tijdrovend en duur. Weijtmans: ‘Je moet een lange reeks proefnemingen doen: monsters nemen en in een laboratorium laten analyseren. Dat kost gauw een jaar en honderdduizenden euro’s.’ Om die reden heeft De Dommel bij de pilot met ozon gekozen voor een alternatief van het Belgische bedrijf AM-Team. Dat bootst fysieke pilots na met een computermodel. Dat model kalibreren en valideren ze met data van het eigen rioolwater. Weijtmans: ‘Er zijn vier monsters genomen om te zien hoe ozon reageert met stoffen in het rioolwater dat in Soerendonk wordt gezuiverd. Aan de hand van die data en de gegevens van een zogenoemde UV-VIS-sensor, die een maand in het water heeft gehangen, kan het computermodel berekenen wat er gebeurt als je ozon toevoegt. Je kunt ook tal van scenario’s voor regelstrategieën laten uitrekenen, zonder dat je steeds weer allerlei proefnemingen hoeft te doen. Dat bespaart tijd en geld.’

‘Traditionele pilots zijn tijdrovend en duur’

Digital twin Het gebruik van zo’n computermodel heeft nog een voordeel, vertelt Weijtmans. ‘Je kunt het gebruiken als een digital twin naast je echte installatie. Het laat je realtime zien wat er gebeurt en wat het effect is als je iets aanpast, bijvoorbeeld als het gaat om de concentratie bromaat. Bromaat ontstaat onder invloed van de ozon en is een kankerverwekkende stof. Daarvan wil je niet te veel in het oppervlaktewater krijgen, het wordt niet afgebroken. De computer kan de concentratie berekenen, zonder dat er steeds monsters nodig zijn.’

Gerelateerde artikelen

Deel dit artikel