Tekst Marjan van Wijngaarden Beeld Waterschappen Zuiderzeeland en Brabantse Delta
Waterschappen klappen uit de school
Over een vliegende start en belangrijke ambassadeurs
De waterschappen Brabantse Delta en Zuiderzeeland organiseerden afgelopen maanden zogenoemde winterscholen rond het thema waterschapsverkiezingen. Brabantse Delta richtte zich daarbij op kandidaten voor het algemeen bestuur (AB). Zuiderzeeland heeft juist de medewerkers als doelgroep. Maar beide waterschappen hebben hetzelfde doel voor ogen: succesvolle waterschapsverkiezingen.
De winterschool van Brabantse Delta bestond uit drie avonden met als thema: klimaatuitdagingen, verstedelijking en transformatie landelijk gebied
Waterschap Brabantse Delta wil de nieuwe algemeen bestuursleden die na de waterschapsverkiezingen aantreden een vliegende start geven. ‘Dus niet wachten tot na de verkiezingen, want dan hebben ze alweer heel andere dingen aan hun hoofd,’ zegt Anton Merks, bestuursadviseur van Brabantse Delta. ‘Ze vooraf bijpraten over belangrijke thema’s zorgt er voor dat ze na de verkiezingen meteen mee kunnen praten over de inhoudelijke uitdagingen van het waterschap.’
‘De reacties op de winterschool zijn positief’
Uitdagingen Het waterschap was begin vorig jaar al begonnen met die vliegende start met Actief in het waterschap, een cursus van ProDemos voor mensen die belangstelling hebben voor het waterschapswerk. Veel van hen deden ook mee met de winterschool. De winterschool bestond uit drie avonden met iedere avond een ander thema: klimaatuitdagingen, verstedelijking en transformatie landelijk gebied. ‘Dat zijn de uitdagingen waarin de waterschappen een rol spelen. Het nieuwe algemeen bestuur moet straks besluiten hoe we als waterschap omgaan met deze uitdagingen,’ zegt Merks. Iedere avond waren er zo’n 30 mensen aanwezig en nog eens 100 mensen die via de livestream keken of later terugkeken. ‘Zelfs op de avond van de WK-voetbalwedstrijd Nederland-Senegal,’ zegt Merks tevreden. ‘Het was ook divers publiek: van de Partij voor de Dieren tot de BoerenBurgerBeweging, en alles wat daar tussen zit.’ Om te zorgen dat de drie thema’s op een onafhankelijke manier werden belicht, werden de avonden verzorgd door externe sprekers. Merks: ‘We hadden ze wel gebriefd, maar ze gaven hun visie op de thema’s met een vertaalslag naar West-Brabant. Ook zorgden de sprekers voor interactie en vroegen bijvoorbeeld aan de aanwezigen: wat zou u doen als u nu AB-lid was?’
Het motto van de winterschool van Zuiderzeeland is: Het waterschap, dat ben jij!
Opkomst Ook waterschap Zuiderzeeland organiseert winterscholen (en zomerscholen). Niet voor aankomend bestuursleden, maar voor medewerkers van het waterschap. Ieder halfjaar bedenkt het waterschap een actueel thema om met de medewerkers te bespreken. ‘En deze winter kwamen we natuurlijk uit op de waterschapsverkiezingen,’ zegt Marije de Jong, adviseur leren & ontwikkelen bij Zuiderzeeland. ‘Onze medewerkers zijn belangrijke ambassadeurs bij het bevorderen van de opkomst. Maar natuurlijk ook voor het vergroten van het waterbewustzijn onder inwoners in het algemeen.’ De winterschool vindt plaats van januari tot maart en bestaat uit verschillende workshops onder het motto: Het waterschap, dat ben jij! Belangrijk doel van de winterschool is dat medewerkers ontdekken hoe belangrijk het is om te gaan stemmen. En vooral hoe ze dat aan anderen kunnen uitleggen.
Billboard In de workshop Geef de verkiezingen kleur als ambassadeur krijgen medewerkers bijvoorbeeld een goede inkijk in de verkiezingscampagne. Dat helpt hen om ook met anderen over de verkiezingen te praten. De Jong: ‘Wanneer jij als waterschapper aan een vriend of familielid vertelt waarom stemmen voor het waterschap belangrijk is, heeft dat meer effect dan een billboard in een bushokje.’ Ook leren ze hoe ze een krachtig bericht over de verkiezingen voor social media kunnen maken. ‘Aan het eind van de workshop heeft iedereen een leuke post gemaakt om meteen te gebruiken.’ In een andere workshop leren medewerkers hoe het bestuur van een waterschap werkt. Een week later schuiven alle deelnemers aan de workshop aan bij een vergadering van het algemeen bestuur (AB) om te zien hoe het er “in het echt” aan toegaat.
Animo De meeste workshops worden begeleid door eigen collega’s. De Jong: ‘Ik ben vaak positief verrast over hoeveel animo er is vanuit medewerkers om een workshop te leiden. Of hoe vaak er een collega langskomt die zegt: hé, zou dit niet een goed onderwerp zijn voor een workshop? De workshops zijn echt van ons allemaal. Het is leuk om samen met je collega’s iets te doen en mensen van andere afdelingen te ontmoeten. Dat werkt.’ Ook bij Brabantse Delta zijn de reacties op de winterschool positief. Merks: ‘We hoorden regelmatig: oh, zit het zo in elkaar? Bovendien leerden mensen elkaar al een beetje kennen. Dat helpt zeker voor het ontstaan van een teamgeest als de nieuwe AB-leden na de verkiezingen aan de slag gaan.’ Hij vindt de winterschool een goed idee voor andere waterschappen. ‘Maar het kan ook in een andere context,’ zegt hij. ‘Je kunt ook een zomerschool organiseren tijdens de bestuursperiode zelf. Of direct na de verkiezingen als inwerkprogramma. Je moet wel altijd goed bedenken wie je doelgroep is, je moet actueel zijn en goede sprekers hebben. Wat dat laatste betreft: begin op tijd met het zoeken naar goede sprekers. Want dat kost veel tijd; agenda’s zitten al snel vol.’
