Tekst Marjan van Wijngaarden
Beeld Shutterstock
Drijvende hûskes houden meren en kanalen schoon
Pleziervaart zet Friesland te kakken
In Friesland is veel water, en ook veel pleziervaart. En die pleziervaart kan een risico zijn voor de waterkwaliteit. Veel boten lozen hun toiletwater namelijk direct op het water. Als schipper denk je misschien al snel: ach, dat beetje afvalwater op dat enorme Sneekermeer, daar heeft niemand last van. Maar Otto van der Galiën, dagelijks bestuurder van wetterskip Fryslân en bestuurslid van Waterrecreatie Nederland namens de Unie van Waterschappen, weet wel beter.
De meeste afvalwatertanks op zo’n boot zijn tientallen liters groot, aldus Otto van der Galiën. ‘En omdat er veel gevaren wordt in Friesland, zijn al die zogenaamde kleine beetjes samen toch heel veel. Het waterschap meet vaak te hoge concentraties van de E.colibacterie. Bijvoorbeeld in de jachthavens. En ook in de Sneekweek of tijdens het skûtsjesilen zien we dat er veel wordt geloosd.’ Maar er geldt sinds 2009 toch een landelijk lozingsverbod van afvalwater voor de recreatievaart? ‘Dat klopt inderdaad,’ zegt Van der Galiën. ‘Maar een handhaver moet de overtreder op heterdaad betrappen. En hij mag niet aan boord komen. Dus handhaven is lastig. De Tweede Kamer heeft er niet aan gedacht om bijvoorbeeld verzegelde afvalwatertanks verplicht te stellen.’ Het lijkt erop dat de politiek nog niet zo veel haast maakt met het onderwerp. ‘Terwijl het ook bijdraagt aan de Kaderrichtlijn Water. Alle beetjes helpen.’
‘Je moet de boodschap blijven herhalen’
Inzamelpunten Er zijn in Friesland 105 inzamelpunten voor afvalwater. Iedere jachthaven met meer dan 50 plaatsen moet zo’n punt hebben. Van der Galiën vertelt dat daar vaak problemen mee zijn. ‘Soms zijn ze maar beperkt open. Ook moet ervoor betaald worden, soms tot wel 15 euro. En dan blijkt zo’n inzamelpunt vaak nog stuk te zijn ook.’ Het wetterskip heeft nu samen met recreatieschap Marrekrite en de provincie Fryslân drie drijvende verzamelstations geopend waar boten hun afvalwater gratis kunnen inleveren, de zogenoemde hûskes. Deze hûskes worden bijvoorbeeld ingezet bij grote evenementen op het water. In 2023 komen er nog negen bij. Die worden zo ingericht dat ze direct op het riool kunnen lozen. Dat kunnen de huidige drie namelijk nog niet.
Netjes afvoeren Als de twaalf hûskes volgend jaar in gebruik zijn genomen, start het wetterskip een campagne om het bewustzijn van recreatievaarders over dit onderwerp te vergroten. ‘De omslag in bewustwording komt eraan,’ zegt Van der Galiën. ‘Maar je moet de boodschap blijven herhalen. Als je voor 2 weken een boot huurt, denk je niet aan dit soort dingen.’ De rondvaartboten in Friesland geven al het goede voorbeeld. De Friese Rondvaart Ondernemingen (FRO) heeft zelf bij het waterschap aangekaart dat ze hun afvalwater netjes willen afvoeren. Van der Galiën: ‘Toeristen aan boord vroegen aan de medewerkers: wat doen jullie eigenlijk met het afvalwater? ’ Sinds vorig jaar zijn er tien inzamelpunten waar de rondvaartboten terechtkunnen. En die zijn een succes.
Gerelateerde artikelen