Tekst Jelle van der Meulen Beeld Shutterstock
Over bedreigde diersoorten, poten in de modder en het grotere geheel
Nieuwe bestuursleden stellen zich voor
Jeroen Haan, Luzette Kroon en Vincent Lokin zijn de nieuwe bestuursleden van de Unie van Waterschappen. Hun portefeuilles zijn respectievelijk waterveiligheid, internationaal en innovatie en financiën en digitalisering. De nieuwe bestuursleden zijn niet zo van het lullen maar van het poetsen. Samen met de waterschappen, maar vooral ook buiten het eigen wereldje.
Water kan zowel een vriend als een vijand zijn, leerde Luzette Kroon, dijkgraaf van wetterskip Fryslân al vroeg. De regio kennen is volgens haar dan ook erg belangrijk voor een bestuurder. ‘Je moet tot in de haarvaten weten wat er speelt. Dat betekent dat ik regelmatig de laarzen aantrek en ons beheergebied inga. Even mijn neus laat zien als ergens stront aan de knikker is, maar ook in goede tijden om het contact met mensen warm te houden.’
Luzette Kroon
‘Dat we tegen de grenzen aanlopen, moeten we durven te vertellen’
Goede bestuurders Jeroen Haan heeft eveneens met ‘de poten in de bagger gestaan’, vertelt hij. In zijn lange carrière in de waterwereld was hij onder meer adviseur water en bodem, organisatieadviseur, ambtenaar, algemeen bestuurslid, dagelijks bestuurder en nu dijkgraaf bij het hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. ‘Het is heel belangrijk om als bestuurder te snappen wat de mensen bezighoudt die werken in het gebied. Dat ik zelf verschillende functies heb vervuld en met allerlei mensen heb gewerkt, maakt me - denk ik - een bredere bestuurder.’ Vincent Lokin heeft bij waterschap De Dommel een geborgde zetel, wat hem ‘een bedreigde diersoort maakt,’ lacht hij. Lokin is al jaren actief in verschillende functies op het gebied van natuur(behoud) en duurzaamheid. ‘Het is voor een vereniging belangrijk om goede bestuurders te hebben en er moet wat te kiezen zijn. Dus ik gooide een balletje op, met de gedachte dat als ik er dan uit mocht komen, ik het met veel plezier zou gaan doen. Zo heeft het tot mijn genoegen ook uitgepakt.’
Jeroen Haan
'Wie de gevolgen van klimaatverandering nu pas ziet, leeft onder een steen'
Goedkoper en beter Hoewel de portefeuilles van de bestuursleden uiteenlopen, kennen hun visies voor de komende jaren overeenkomsten. Grote gemene deler is dat de waterschappen nog meer in moeten zetten op samenwerking. Lokin: ‘Kijk naar het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Daarin is voor een gezamenlijke koers gekozen, net als bij muskusrattenbestrijding. Als we intensief samenwerken, zijn we collectief goedkoper uit en beter af.’ Haan voegt toe: ‘Alleen ga je sneller, samen kom je verder. Het overgrote deel van de maatschappelijke opgaven hebben we allemaal, dus kijk eerst naar hoe dat samen kan en dan later naar specifiek maatwerk.’ Kroon benadrukt bovendien het belang van samenwerking buiten het eigen wereldje. ‘We kunnen, zeker op het gebied van innovatie, enorm meeprofiteren van de kracht in de samenleving en de economie. Innovatie vindt overal plaats. Om dat meer naar binnen te halen, moeten we de verbindingen met de samenleving nog sterker aanhalen. Meer dan vroeger zijn we een speler in het grotere geheel van maatschappelijke uitdagingen. We moeten nog meer onze positie pakken.’
Vincent Lokin
‘Een zesjarenplan is een lachertje, kijk een generatie vooruit’
In slaap gesust Met de watersnood in Limburg afgelopen zomer en ook elders weersextremen die hun weerga niet kenden, blijkt maar weer eens hoe belangrijk de waterschappen zijn. ‘Het is voor Nederlanders vanzelfsprekend dat het waterbeheer goed op orde is,’ zegt Kroon. ‘Door het jarenlang zo goed te doen, hebben we inwoners in slaap gesust. Maar nu beginnen we aan de grenzen van het systeem te geraken. Dat verhaal moeten we durven te vertellen.’ Het is het droeve lot van een nutsbedrijf, weet Lokin: het is normaal als het goed gaat. Maar als het misgaat, is het hommeles. ‘We hebben het decennialang ontzettend goed gedaan, maar we zullen ook de komende jaren moeten leveren.’ Was Limburg dan een wake-upcall? Haan wil er niets van weten. ‘Als je nu pas doorhebt dat klimaatverandering ons gaat raken, heb je onder een steen geleefd. Limburg onderstreept simpelweg nogmaals dat we nu in een periode van klimaatverandering zitten. Een paar zomers was droogte het probleem, afgelopen zomer was dat hoogwater. Aan ons de taak om mensen bewust te maken en tot handelen aan te zetten.’
Langetermijnperspectief De komende 3 jaar zetten de bestuursleden zich met volle overgave in voor een veilige en gezonde waterhuishouding. Maar om effectief te zijn, dienen we veel verder te kijken dan die 3 jaar, benadrukt Lokin. ‘De gebruikelijke modus was om ieder jaar een jaarplan en eens in de 6 jaar een zesjarenplan te maken. Dat moet veel strategischer. Zo’n plan is een lachertje tegen de achtergrond van het enorme vraagstuk dat voor ons ligt. Laten we dus een generatie vooruitkijken. Gelukkig doen we dit al voor het thema waterveiligheid. Dat was de aanleiding om te gaan samenwerken in het HWBP en die aanpak smaakt naar meer.’
