Tekst Bas Nieuwenhuijsen Beeld GEA

GEA

Warmte uit rioolwater, een duurzame bron

Een rioolwaterzuiverings­installatie (rwzi) kun je voor meer gebruiken dan alleen het zuiveren van afvalwater. Technologieconcern GEA ziet een rwzi bijvoorbeeld ook als een mogelijke warmtebron, die een bijdrage kan leveren aan onder meer stadsverwarming.

Het idee is eenvoudig: haal energie (warmte) uit afvalwater voordat het de rwzi verlaat, maak die energie inzetbaar op een hogere temperatuur van het gewenste niveau en gebruik dat voor verwarming van bijvoorbeeld woningen. ‘Een mooi voorbeeld is de installatie die we hebben gebouwd voor energiebedrijf E.ON bij de rwzi in de Zweedse havenstad Malmö,’ vertelt Maarten Gelens, manager sales van GEA Heating & Refrigeration Technologies. ‘We hebben daar vier warmtepompen van elk 10 MW neergezet, in totaal 40 MW dus. Die halen met behulp van koeltechniek warmte uit het afvalwater.'

‘Door rwzi’s in te zetten als warmtebron, dragen we bij aan een betere wereld’

Ammoniak In Nederland is nog nauwelijks ervaring met zo’n oplossing opgedaan, maar in Scandinavië wordt al langer met warmtepompen voor stadsverwarming gewerkt. Gelens: 'Het project in Malmö was wel het eerste op grote schaal: de installatie levert bijna 10 procent van de totale energie aan ongeveer 100.000 woningen. Dit betekent een vermindering van de uitstoot van CO2 met ongeveer 50.000 ton per jaar.’ Gelens: ‘Het water dat na zuivering wordt geloosd, is ongeveer 14 graden Celsius. Dat is warmer dan het zeewater bij Malmö. Onze installatie onttrekt die warmte aan het water met behulp van ammoniak, een natuurlijk koudemiddel dat niet bijdraagt aan de opwarming van de aarde en ideaal is voor toepassingen op grote schaal. Het gas brengen we onder hoge druk en temperatuur, waarbij de aandrijfenergie van de compressor ook wordt gebruikt om de gewenste watertemperatuur te bereiken zodat het geschikt is voor stadsverwarming.’

‘In Nederland lopen onderzoeken naar zulke toepassingen van warmtepompen voor onder meer stadsverwarming’, zegt Gelens. ‘In de private sector is men al wat verder. In de zuivelindustrie, waarin GEA ook actief is, zie je al veel warmtepomp­toepassingen, vaak gecombineerd met koelinstallaties.’ ‘Het project in Malmö is een voorloper van wat ook hier mogelijk is. Waterschappen beseften tot voor kort nauwelijks dat hun rwzi’s een mooie warmtebron zijn. Door die goed te benutten, dragen we bij aan een betere wereld.’

Decanter Warmtepompen gekoppeld aan een rwzi zijn niet de enige manier waarop het bedrijf waterschappen van dienst kan zijn. GEA heeft ook decanter centrifuges voor bijvoorbeeld slibontwatering. Efficiënt omgaan met afvalwater wordt steeds belangrijker, decantertechnologie levert een bijdrage aan onder meer energie- en kostenbesparing. GEA komt desgewenst met mobiele decanters op locatie om de werking en resultaten te tonen. Zo is in november vorig jaar nog een succesvolle test gedaan bij wetterskip Fryslân.

Gerelateerde artikelen

Deel dit artikel