Tekst Maurits van den Toorn Beeld Waterschap De Dommel

Goedkoop en gemakkelijk gemaakt

Waterstand op peil met plastic

De simpelste ideeën zijn soms de beste. Dat kun je zeker zeggen van het Roterend Kunststof Duikerschot (RKD) waar waterschap De Dommel mee experimenteert. Het schot is, eenvoudig gezegd, een verstelbare kunststof schijf met een doorsnede die gelijk is aan die van een duiker, met aan een zijde een opening voor het water. Met het RKD was waterschap De Dommel de winnaar van de Water­innovatie­prijs in de categorie Aanpassen aan weers­extremen.

Het RKD is een idee van Walter van Gerwen, veldonder­steuner bij het water­schap, en is bedoeld om water langer vast te houden in beken en sloten. Hij legt het belang daarvan uit: ‘We zitten hier in een hellend gebied, al het water loopt naar Den Bosch en dan zijn wij het kwijt.’ Lange tijd was dat juist de bedoeling, alle systemen waren erop ingericht om water af te voeren, maar het klimaat is veranderd. ‘We willen nu juist ook water vasthouden om de verdroging tegen te gaan, een goed leefbaar milieu te creëren of in stand te houden. Ook de boeren hebben er voordeel van, want als we de grond­waterstand goed op peil houden hoeven ze minder te beregenen.’ Er zijn al middelen om het peil te beheren, zoals LOP-stuwen, maar die hebben als nadeel dat ze betrekkelijk duur zijn en dat er veel moet gebeuren om ze te plaatsen. Het RKD is een veel simpeler manier om het waterpeil in kleinere watergangen te sturen. Het schot, aan de bovenstroomse kant in een duiker te plaatsen, is instelbaar om het gewenste waterpeil te bereiken en is heel simpel te installeren. Van Gerwen: ‘Je moet er even voor in het water staan, dat is alles. Een man kan het in een paar minuten plaatsen, je hebt er geen zwaar materieel voor nodig.’

‘Ook boeren hebben er voordeel van’

Herbruikbaar Na wat proeven met een prototype en een paar aanpassingen om het schot helemaal lekdicht te krijgen, zijn twintig duikerschotten gemaakt met een door­snede van 500 mm en een voor een duiker van 1250 mm. ‘Het is goedkoop, zo’n schot kost 150 tot 200 euro, je kunt er goed in schroeven en zagen en het is gemaakt van een thermoplast die volledig herbruikbaar is.’ Dat laatste betekent dat het ook een goede oplossing is voor tijdelijke situaties waarin je bijvoorbeeld geen grote investeringen wilt doen. Van Gerwen: ‘Mijn opvatting is dat je over zoiets niet te veel moet praten, maar het gewoon moet doen. We plaatsen nu een aantal van deze schotten en gaan zien hoe ze werken. Daarna volgt de registratie als een regulier middel voor het waterbeheer nog wel. Ik hoop dat veel boeren er het nut van inzien en het gaan gebruiken.’