Tekst Jelle van der Meulen Beeld Cynthia van Elk
Met Bubble Barrier is er geen vuiltje aan de lucht
Een Bubble Barrier is een luchtbellenscherm waarmee je plastic uit water kunt filteren. Vissen hebben geen last van het scherm en ook schepen worden er niet door gehinderd. In Amsterdam zetten de gemeente en waterschap Amstel, Gooi en Vecht een Bubble Barrier in om afval uit de grachten te halen. De vangst van de dag: plasticverpakkingen van fastfoodketens.
‘Al zeilend op zee kwamen we grote hoeveelheden plastic tegen. Daar wilden we iets aan doen,’ zegt Francis Zoet van start-up The Great Bubble Barrier (TGBB). ‘Zodra plastic in de zee ligt, kunnen we er weinig meer mee. Met het bellenscherm dat TGBB heeft ontwikkeld pakken we de plastic soep dicht bij huis aan.’
‘Waarom gooien we überhaupt plastic op straat en in het water?’
Betekenisvolle innovatie Sinds eind 2019 loopt een driejarige pilot met de gemeente Amsterdam en waterschap Amstel, Gooi en Vecht (AGV). Afval in het water wordt door een Bubble Barrier naar de zijkant van de grachten geleid en daar opgevangen. Door lucht door een buis met gaten te pompen ontstaat een opwaartse stuwkracht, die het afval naar het oppervlak van het water brengt. Vervolgens brengt de natuurlijke stroming in de grachten het gevangen plastic naar het opvangsysteem aan de zijkant van de gracht. De Bubble Barrier is visvriendelijk, scheepsvriendelijk en bereikt de volledige diepte van een rivier of kanaal. ‘Het scherm doet goed zijn werk,’ zegt Zoet, ‘maar er is meer nodig.’ Sander Mager, bestuurslid van de Unie van Waterschappen en dagelijks bestuurder van waterschap Amstel, Gooi en Vecht, beaamt dat volmondig. ‘De Bubble Barrier is een betekenisvolle innovatie, maar uiteindelijk gaat dit over hoe jij en ik met ons afval omgaan. We moeten daarom individuele burgers motiveren om na te denken over hun eigen gedrag. Een bedrijf kan komen met een slimme circulaire oplossing, de overheid kan van alles faciliteren, maar waarom gooien we überhaupt ons plastic op straat en in het water?’ Waterschap AGV zoekt samenwerking als die met TGBB en de gemeente Amsterdam steeds vaker op, vertelt Mager. ‘Onze opgave van schoon, ecologisch gezond en voldoende water wordt eerder groter dan kleiner. De grote problemen waarvoor we staan kunnen nooit door één overheid of organisatie worden aangepakt. We hebben iedereen nodig.’
De Plastic Soup Foundation gaat onderzoeken hoeveel plastic er wordt gevangen
Voorkomen De non-profitorganisatie Plastic Soup Foundation gaat onderzoeken hoeveel plastic er wordt gevangen: om welke items het gaat, welke merken worden gevonden en of het afval tot de bron is te herleiden. Een volgende stap is om met organisaties die veel plastic produceren het gesprek aan te gaan. In de grachten wordt bijvoorbeeld veel plastic van fastfoodketens aangetroffen. ‘Hopelijk geeft dit project ons nieuwe argumenten om ook met hen samen te werken,’ zegt Mager. ‘De Bubble Barrier is een heel mooie manier om plastic uit het water te halen als het er eenmaal inzit, maar ik heb liever dat we het voorkomen.’