Delfland gaat los op duurzaamheid

Het hoogheemraadschap van Delfland wil energie- en klimaatneutraal worden. Daarom werkt het hard aan CO2-reductie, energiebesparing, duurzame energieopwekking, hergebruik van grondstoffen en biodiversiteitsherstel. Er lopen veel projecten die bijdragen aan een duurzaam circulair Delfland. Oscar Helsen is coördinator energie en vertelt over één daarvan: Groene Zuiveringen. Zijn collega Bas Nanninga is senior beleidsadviseur circulaire economie en legt de spelregels uit van een tweede project: de Go Green Challenge.

De afvalwaterzuiveringen in jullie gebied vergroenen: ze produceren “groen gas”. Wat is dat?

Helsen: ‘Groen gas is biogas dat wordt opgewerkt tot aardgaskwaliteit. Biogas komt vrij bij de vergisting van het slib dat overblijft in ons zuiveringsproces. Dat gas bestaat voor 60 procent uit methaan. Wij werken dat op, zodat het voor 80 procent uit methaan bestaat. Dan is er geen verschil meer met gewoon aardgas. We maken dit groene gas sinds 2018 op onze zuivering in Vlaardingen. Sinds eind vorig jaar produceert ook Harnaschpolder, de grootste afvalwaterzuiveringsinstallatie van Nederland, groen gas. Er komt veel kijken bij de bouw van zo’n groengasinstallatie, maar de techniek is niet heel ingewikkeld. Van bestuursbesluit tot draaiende installatie duurt ongeveer 1 jaar. Nu leveren we onze 5 miljoen kuub gas direct aan het aardgasnet.’

Dit jaar vergroenen jullie een derde zuivering. Wat gaan jullie daar doen?

Helsen: ‘Ook op de zuivering Houtrust in Scheveningen gaan we groen gas produceren. Daarnaast gaan we er zuivere CO2 maken. Dat wordt gebruikt in industriële toepassingen: in de glasindustrie en voor de productie van brandblussers bijvoorbeeld. Dat project doen we samen met AquaMinerals. Dit bedrijf helpt ons om de CO2 te vermarkten. Als waterschap krijg je immers een heel andere rol. We hebben opeens producten om te verkopen en daar hebben we geen ervaring mee. Vandaar dat we wel wat hulp kunnen gebruiken.'

’ Het bouwen van die installaties kost veel geld.

Helsen: ‘Klopt. Maar de terugverdientijd is 4 à 5 jaar. Daarna gaan we geld verdienen. Je kunt hier een mooie businesscase van maken. Dat helpt om besturen te overtuigen dat zo’n investering zinvol is.’

‘Waterschappen zijn eigenwijs en daardoor ontstaat er steeds iets nieuws’

Raad je andere waterschappen aan om groen gas te produceren? Helsen: ‘Ik raad hun vooral aan om nieuwe dingen te doen. Dat hoeft niet per se groen gas te zijn. We hoeven niet allemaal hetzelfde te doen. Kijk wat past in de omgeving van jouw waterschap. Doe eens wat anders. En als waterschappen naar elkaar blijven kijken, leren we veel van elkaar. Waterschappen zijn eigenwijs en maken hun eigen afwegingen. Daardoor ontstaat er steeds iets nieuws. Dat vind ik mooi.’

Delfland werkt niet alleen “buiten” maar ook “binnen” aan groener denken en doen. Bijvoorbeeld met de Go Green Challenge, een spel dat 5 weken duurde en waaraan alle medewerkers konden meedoen. Bas Nanninga: ‘Binnen beginnen is altijd belangrijk. Voor medewerkers van het waterschap moet duurzaamheid niet iets extra’s zijn, maar gewoon onderdeel van het reguliere werk. Maar hoe help je de medewerkers om zo te gaan denken? Daarvoor hebben we de Go Green Challenge bedacht. De medewerkers gingen aan de slag om met elkaar duurzame uitdagingen te bedenken. Zo ging een team een week vegetarisch eten, een ander zorgde dat er een insectenhotel in de tuin kwam en een derde team zocht uit waar er extra bomen geplant konden worden. Er was ook een team dat langsging bij de studentenvereniging naast ons kantoor. Ze organiseerden samen met de vereniging een opruimactie van de straat. De studenten waren zo enthousiast, dat ze hun eigen duurzaamheidschallenge gaan organiseren.’

Hoe krijg je medewerkers enthousiast?

Nanninga: ‘Vorig jaar november vertelde het organiserende kernteam aan een selecte groep medewerkers wat we gingen doen. Zij werden onze ambassadeurs. Met de kerstborrel hebben we alle collega’s nieuwsgierig gemaakt. Tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst gingen we echt los. Na een presentatie konden de medewerkers zich aanmelden voor een van de zes challenge-teams. Dat gaf meteen een gezellige energie tijdens de borrel.’

‘We brengen groene energie in de organisatie’

Wat leverde de challenge op?

Nanninga: ‘De medewerkers vertelden over hun activiteiten aan collega’s, schreven erover op de Go Green Challenge-website, en verzamelden zo punten. Ook een jury deelde punten uit. Maar uiteindelijk ging het natuurlijk niet echt om de punten of een winnaar. Het ging om samen dingen doen, daar plezier aan beleven en het duurzaam denken bevorderen. De challenge heeft veel “groene energie” in de organisatie gebracht. Mensen werkten opeens samen met collega’s die ze niet dagelijks zien. En ze leerden dat duurzaamheid een integraal onderdeel is van ons werk.’

Is het een aanrader?

Nanninga: ‘Zeker, al moet je de challenge wel aanpassen aan je eigen situatie. Een belangrijk aandachtspunt is: hoe krijg je iedereen mee? Zorg daarom dat je enthousiastelingen hebt die hun collega’s aansteken. Bij ons heeft ook de betrokkenheid van onze bestuurder Ruud Egas goed geholpen. En laat de enthousiastelingen na zo’n challenge vooral meedenken aan plannen voor de langere termijn!’