Tekst Marc Notebomer en Rianne Waterval

Beeld Dimitry de Bruin

AB-leden moeten
leren besturen

Online scholingsaanbod maakt nieuwkomers wegwijs

Na de verkiezingen van 20 maart aanstaande treedt een nieuwe lichting waterschapsbestuurders aan. Sommige van hen zijn goed op de hoogte van hoe een waterschap werkt en andere minder. Voor die laatste groep is er nu een laagdrempelige en gebruiksvriendelijke e-learningmodule, die hen in hun bestuurlijke werkzaamheden ondersteunt. ‘De module kan nieuwkomers snel wegwijs maken. Maar ook de huidige bestuurders kunnen er baat bij hebben.’

De e-learningmodule is een initiatief van de Unie van Waterschappen in samenwerking met VNG Academie. In het kader van de toerusting van lokale bestuurders heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties subsidie verleend voor de ontwikkeling ervan. ‘De verkiezingen van maart zijn het juiste moment om van start te gaan,’ zegt Miriam Voets, hoofd van VNG Academie. ‘De waterschappen beginnen dan met individuele inwerkprogramma’s voor hun nieuwe bestuursleden, waarvan onze module onderdeel kan zijn.’

Die nieuwe bestuurders hebben vaak weinig tijd, aldus Voets. ‘Ze hebben hun eigen werk en het waterschap ‘doen ze erbij’. Het voordeel van onze e-learningmodule is dat deze tijds- en plaatsonafhankelijk te volgen is. Zo krijg je in je eigen tijd inzicht in wat waterschappen doen.’


Input

Die introductie bestaat uit drie modules. Voets: ‘De eerste module heeft als onderwerp: hoe werkt het waterschap? Aan bod komt de vraag: welke taken voert het waterschap uit en welke juist niet? In module twee gaan we in op de financiën van het waterschap. Een interessant onderwerp omdat waterschappen - in tegenstelling tot gemeenten en provincies - hun eigen inkomsten hebben. In module drie behandelen we de rollen en instrumenten van bestuurders. En dan met name: wanneer zet je die rollen en instrumenten in?’

‘De belangrijkste doelgroep zijn Algemeen Bestuursleden,’ vult Herman Havekes, strategisch adviseur bestuur en directie van de Unie van Waterschappen, aan. ‘Hun afstand tot het waterschap is relatief groot, waardoor ze meer tijd nodig hebben om zich het besturen eigen te maken.’ ‘Tijdens dat proces willen we ze van zoveel mogelijk input voorzien,’ zegt zijn collega en adviseur arbeidsvoorwaarden Arjan Guijt. ‘Voor Dagelijks Bestuursleden is de module trouwens ook interessant. Ze kunnen bijvoorbeeld vaardigheidstrainingen volgen over onderwerpen als: hoe zit ik voor, hoe ga ik om met de media en hoe geef je een goede presentatie?’

‘De wereld van de
waterschappen
wordt steeds
complexer’

Volgens Guijt en Havekes is de wereld van de waterschappen in toenemende mate complex. En dat vraagt dus wat van de professionaliteit van bestuurders. Of zoals het Interbestuurlijk Programma zegt: complexe opgaven vragen om een sterk lokaal bestuur dat in staat is om problemen op te lossen op een wijze die aansluit bij de eisen van deze tijd. Jan Nieuwenhuis, heemraad bij het waterschap Zuiderzeeland en bestuurslid van de Vereniging Belangenbehartiging Dagelijks Bestuurders Waterschappen (VBDW), sluit zich hierbij aan. ‘Van Omgevingswet tot energietransitie: de wereld van de waterschappen is volop in ontwikkeling. De taken worden complexer en samenwerking met andere partijen steeds belangrijker. De e-learningmodule kan nieuwkomers snel wegwijs maken. Maar ook de huidige bestuurders kunnen er baat bij hebben.’

Nieuwenhuis weet uit eigen ervaring dat er veel op je afkomt als je aantreedt. ‘Toen ik in 2005 als nieuwbakken bestuurslid aan de slag ging, duurde het ongeveer een jaar voor ik echt doorhad hoe de hazen liepen. Met dit instrument krijg je in je eigen tijd op een gebruiksvriendelijke manier een introductie op het werk van de waterschappen,’ aldus Nieuwenhuis die als lid van de redactieraad betrokken was bij de ontwikkeling van de module.

‘Als waterschapsbestuurder moet je goed kunnen anticiperen op actuele ontwikkelingen binnen andere overheidslagen,’ stelt hij. ‘De waterschappen zijn enorm opgeschaald. In de jaren vijftig kende Nederland zo’n 2500 waterschappen, nu zijn het er nog maar 21. Professionalisering is noodzakelijk om een goede binding te houden met de bewoners.’

Het is van belang dat iedereen goed weet wat zijn rol is, benadrukt de waterschapsbestuurder. ‘Waar zijn wij van en wie doet wat? Het is voor een lid van het algemeen bestuur verleidelijk om de techniek in te duiken, terwijl je er juist bent voor het stellen van kaders. Als volksvertegenwoordiger haal je de wereld van buiten naar binnen. Tegelijkertijd ben je een ambassadeur van het waterschap. Deze e-learningmodule vormt een mooie manier voor het scherpen van de geest.’


Informatie over de e-learningmodule komt beschikbaar op de website van de Unie van Waterschappen (uvw.nl).

image

Gerelateerde artikelen

Deel dit artikel