Werkzaam waterbeheer: bestuur en financiering

De waterschappen vormen het oudste bestuursorgaan van het Nederlandse staatsbestel. In 1255 stelde graaf Willem II van Holland het eerste officiële waterschap in. Een kleine 800 jaar later zijn er 21 waterschappen die zich dagelijks inzetten voor veilige dijken en schoon en voldoende water voor heel Nederland. Geen drinkwater overigens, daar zorgen de drinkwaterbedrijven voor (een veelvoorkomend misverstand). Hoe zien het bestuur en de financiële huishouding van een waterschap eruit?

Qua structuur lijkt het waterschap op de gemeente. Het heeft een algemeen bestuur (de gemeenteraad) en een dagelijks bestuur (het college) met (hoog)heemraden (wethouders). De dijkgraaf of watergraaf (burgemeester) is voorzitter van het algemeen en het dagelijks bestuur. In waterschappen zonder dijken wordt de voorzitter watergraaf genoemd. De leden van het dagelijks bestuur worden gekozen uit het algemeen bestuur. Het waterschap kent een monistisch stelsel. In tegenstelling tot het dualistische stelsel bij gemeenten en provincies zijn de leden van het dagelijks bestuur van het waterschap ook lid van het algemeen bestuur. Het algemeen bestuur van een waterschap kan op verschillende manieren worden samengesteld. Inwoners van een waterschap kiezen vertegenwoordigers via directe verkiezingen. Deze vertegenwoordigers vormen het grootste deel van het bestuur. Daarnaast zijn er de zogeheten geborgde zetels. Deze zetels zijn voor vertegenwoordigers van bedrijfs-, agrarische en natuurbelangen en worden benoemd door VNO-NCW, LTO (Land- en Tuinbouworganisatie) en de VBNE (Vereniging van Bos- en Natuur­terreineigenaren). De geborgde zetels zijn de afgelopen jaren een punt van discussie. Iedere 4 jaar worden waterschapsverkiezingen georganiseerd. De volgende verkiezingen vinden plaats in 2023.